Per 1 januari van dit jaar worden steeds meer voedingsfabrikanten ermee geconfronteerd: de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Deze Europese duurzaamheidswet verplicht voedingsbedrijven transparanter te zijn over hun duurzaamheidsinspanningen en de impact hiervan. Maar wat betekent dit precies voor de voedingsindustrie, en hoe kunnen fabrikanten zich hierop voorbereiden? In deze nieuwsbrief lees je welke kansen en uitdagingen de CSRD met zich meebrengt en wat de gevolgen zijn voor de manier waarop we innoveren binnen onze sector.
Wat is CSRD?
De CSRD is een Europese richtlijn die bedrijven verplicht om uitgebreider en gedetailleerder te rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen en de impact van hun bedrijfsvoering op mens, milieu en maatschappij. De CSRD is een opvolger van de eerdere Non-Financial Reporting Directive (NFRD) en breidt de eisen voor duurzaamheidsrapportage aanzienlijk uit. Zo moeten fabrikanten niet alleen rapporteren over hun directe ecologische impact, maar ook over hun indirecte impact door de hele waardeketen heen. Het doel van de CSRD is om de kwaliteit en vergelijkbaarheid van duurzaamheidsrapportages te verbeteren, zodat de duurzaamheidsprestaties van Europese bedrijven inzichtelijker worden en beter met elkaar vergeleken kunnen worden. Dit alles met als uiteindelijke doel om het Europese bedrijfsleven een stuk duurzamer te maken.
Uitdagingen voor voedingsfabrikanten
Laten we beginnen met de uitdagingen die de CSRD veroorzaakt voor fabrikanten. Zoals je hierboven kon lezen, zijn bedrijven dankzij de CSRD niet langer alleen verantwoordelijk voor hun eigen impact. Naast het meten en rapporteren van hun eigen footprint, moeten ze dat ook doen voor alle schakels in hun waardeketen. Dat betekent concreet dat ze niet alleen de uitstoot van hun eigen fabrieken (scope 1) of het energieverbruik uit eigen operaties (scope 2) moeten rapporteren, maar bijvoorbeeld ook de uitstoot van alle toeleveranciers (scope 3). Vooral het rapporteren van indirecte emissies in de gehele waardeketen - ook wel scope 3 emissies genoemd - zorgt voor een flinke opschudding in de wereld van food. Waar het meten van de emissies uit eigen operaties vaak nog wel te doen is, wordt het erg moeilijk wanneer je dat ook moet doen voor bijvoorbeeld een cacaoboer uit Ivoorkust. Als voedingsfabrikanten er niet in slagen om de scope 3 emissies in kaart te brengen, kan dat leiden tot boetes en andere sancties. En omdat retailers ook te maken hebben met de CSRD-richtlijnen, kan het in de toekomst gebeuren dat zij liever geen zaken doen met leveranciers die hun CSRD-zaken niet op orde hebben. Maar de grootste uitdaging is misschien wel dat al deze duurzaamheidsverplichtingen kunnen gaan zorgen voor extra papier- en meetwerk. Zo vertelt Laurens Sloot, oprichter van EFMI Business School, dat het kan zijn dat fabrikanten hierdoor noodgedwongen de prijzen van hun producten met wel 10 tot 25% moeten verhogen! Wat de exacte gevolgen daarvan zullen zijn voor fabrikanten, is nog niet bekend, maar het is duidelijk dat dit geen gewenst scenario is voor de voedingssector of voor consumenten.
Een overzicht van alle verschillende emissies die volgens de CSRD-richtlijnen gerapporteerd moeten worden.
Kansen voor voedingsfabrikanten
Gelukkig zorgen de nieuwe CSRD-richtlijnen niet alleen voor uitdagingen. Wie goed kijkt, kan juist kansen zien in deze dichtbegroeide jungle van duurzaamheidsverplichtingen. De nieuwe wetgeving zal bijvoorbeeld invloed hebben op de leverancierskeuzes van retailers. Hoewel prijs en kwaliteit nog steeds de belangrijkste criteria zullen blijven, wordt duurzaamheid steeds belangrijker omdat retailers ook te maken hebben met dezelfde CSRD-verplichtingen. Fabrikanten die hun duurzaamheidsrapportages op orde hebben, zullen daardoor eerder gezien worden als aantrekkelijke ketenpartners voor retailers. Met mogelijk een hogere afzet en een groeiend marktaandeel als resultaat. Een andere potentiële kans van de CSRD-wetgeving vind je op de arbeidsmarkt. Steeds meer (jonge) professionals kiezen namelijk vaker voor bedrijven met een groene focus. De CSRD maakt het voor hen mogelijk om potentiële werkgevers beter te vergelijken op de impact die zij hebben op onze planeet. Bedrijven die aantoonbaar kunnen laten zien dat zij goed zijn voor mens, milieu en maatschappij, hebben mogelijk een streepje voor bij werkzoekende talenten. Ook kun je hetzelfde zeggen voor consumenten en de keuzes die zij maken voor hun boodschappen. Echter, verwacht ik dat aspecten als prijs en smaak de boventoon blijven voeren bij het koopgedrag van consumenten.
Wat betekent dit voor alle innovaties binnen de voedingssector?
De eisen van de CSRD hebben ook invloed op de manier waarop voedingsfabrikanten innoveren. Fabrikanten moeten steeds meer rekening houden met de ecologische footprint van hun producten en verpakkingen. Nu fabrikanten hun uitstoot moeten verminderen, zetten zij steeds meer in op duurzamere innovaties. De CSRD blijkt vooral een stimulator te zijn voor de plantaardige eiwittransitie. Dierlijke eiwitten hebben over het algemeen een hogere ecologische footprint dan plantaardige eiwitproducten, en dat is ongunstig voor het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen. De verwachting is dus dat er in de komende jaren nog meer plantaardige producten de schappen zullen vullen door de CSRD-richtlijnen. Maar niet alleen heeft de CSRD invloed op de introductie van nieuwe producten, ook heeft deze duurzaamheidswet invloed op hoe fabrikanten kijken naar hun bestaande productportfolio’s. Bij Bamboo Brands krijgen we steeds meer aanvragen binnen voor zogenaamde ‘sustainable packaging projects’. Zo kregen we laatst een aanvraag van een internationale snoepfabrikant die de plastic verpakking van een van hun grootste merken wilde vervangen door een papieren verpakking. Maar dit soort verpakkingsrenovaties zijn niet zonder risico. Het gebeurt vaak dat consumenten niet positief reageren op verpakkingswijzigingen, met als gevolg dat de verkopen significant dalen. Dat is erg pijnlijk en bovendien alles behalve duurzaam. De les is duidelijk: dat een verpakking goed is voor de planeet, betekent niet automatisch dat het ook goed is voor de bottomline van je business.
De nieuwe recyclebare papieren verpakking van Pringles is een typisch voorbeeld van een ‘sustainable packaging project’.
Webinar: Duurzame verpakking lanceren? Voorkom een daling in sales
Overweeg je om over te stappen op een duurzame verpakking voor je merk, maar weet je nog niet of dit impact gaat hebben op de verkopen? Op donderdag 21 november organiseren we een online webinar waar je alles te weten komt over het lanceren van duurzame verpakkingen in retail. Helemaal gratis en speciaal voor food & FMCG professionals. Smaakt dit naar meer? Klik hier voor meer informatie!
